HomeTóm tất Đạo Phật Trong Vấn Đáp – Tỳ khưu Dhammika- Bình Anson lược dịch
Thứ Tư, 23 tháng 3, 2016
Lược dịch từ bài "Basic Buddhism: A
Five-Minute Introduction" (Căn bản Phật giáo: Giới thiệu trong năm phút),
trong quyển "Good Question, Good Answer" (Khéo Vấn, Khéo Đáp) của
Bhikkhu Dhammika, ấn bản Internet (http://www.buddhanet.net/).
TÓM TẮT ĐẠO PHẬT TRONG VẤN ĐÁP
Tỳ khưu
Dhammika- Bình Anson lược dịch
Lược dịch từ bài "Basic
Buddhism: A Five-Minute Introduction" (Căn bản Phật giáo: Giới thiệu trong
năm phút), trong quyển "Good Question, Good Answer" (Khéo Vấn, Khéo
Đáp) của Bhikkhu Dhammika, ấn bản Internet (http://www.buddhanet.net/).
---*---
Hỏi: Phật Giáo là gì?
Đáp: Phật Giáo là một tôn giáo có khoảng
300 triệu tín đồ trên khắp thế giới. Danh từ Phật Giáo (Buddhism) phát nguồn từ
chữ "buddhi", có nghĩa "giác ngộ", "thức tỉnh".
Phật Giáo phát nguồn từ hơn 2,500 năm trước, khi Ngài Siddhattha Gotama
(Sĩ-đạt-ta Cồ-đàm), hay Đức Phật, tự mình giác ngộ vào lúc 35 tuổi.
Hỏi: Có phải Phật Giáo chỉ thuần là một tôn
giáo?
Đáp: Đối với nhiều người, Phật Giáo không
phải chỉ là một tôn giáo mà còn có thể xem như là một triết học, hay đúng hơn,
đó là "một lối sống". Gọi Phật Giáo là một triết học, vì danh từ
"triết học - philosophy" có nghĩa là "sự yêu chuộng trí
tuệ", và con đường của đạo Phật có thể tóm tắt như sau:
(1) sống có đạo đức,
(2) nhận thức rõ ràng về mọi ý nghĩ và hành
động,
(3) phát triển sự hiểu biết và trí tuệ.
Hỏi: Phật Giáo giúp tôi bằng cách nào?
Đáp: Phật Giáo giải thích mục đích của đời
sống, giải thích hiện tượng bất công và bất bình đẳng trên thế gian, và cung
ứng một phương cách thực hành hay một lối sống để đưa đến hạnh phúc thật sự.
Hỏi: Tại sao Phật Giáo trở nên phổ biến?
Đáp: Phật Giáo ngày càng phổ biến ở các
nước Tây phương vì nhiều lý do. Thứ nhất là vì Phật Giáo có những giải đáp cho
nhiều vấn đề trong các xã hội vật chất hiện đại. Tiếp đến, cho những ai có chú
tâm, Phật Giáo cung ứng một sự thông hiểu sâu sắc về tâm trí con người và các
cách trị liệu tự nhiên, mà các nhà tâm lý nổi tiếng trên thế giới đều công nhận
là rất cao cấp và rất hiệu quả.
Hỏi: Đức Phật là ai?
Đáp: Ngài Siddhattha Gotama sinh ra vào năm
563 trước Tây Lịch, trong một hoàng tộc tại Lumbini, nay thuộc xứ Nepal. Vào
năm 29 tuổi, Ngài nhận thức rằng tiện nghi vật chất và an ninh trong thế gian
không bảo đảm hạnh phúc; vì thế, Ngài đi tìm học các lời dạy, tôn giáo và triết
học thời đó, để tìm kiếm chìa khóa đưa đến hạnh phúc. Sau sáu năm học tập và
hành thiền, Ngài tìm ra con đường "Trung Đạo" và giác ngộ. Sau khi
chứng đắc, Ngài dùng quảng đời còn lại tại thế gian để truyền giảng các nguyên
lý trong đạo Phật -- gọi là Pháp, hay Chân lý, cho đến khi Ngài nhập diệt vào
năm 80 tuổi.
Hỏi: Có phải Đức Phật là Thượng Đế?
Đáp: Không, Ngài không là Thượng Đế, và
Ngài cũng không tuyên bố như thế. Ngài là người giảng dạy con đường đưa đến
giác ngộ, từ kinh nghiệm thực chứng của Ngài.
Hỏi: Phật tử có tôn thờ các thần tượng
không?
Đáp: Những người Phật tử tỏ lòng tôn kính
các hình ảnh của Đức Phật, nhưng không tôn thờ, cũng không van xin những điều
lợi lạc. Một pho tượng Phật ngồi trong tư thế với hai tay dịu dàng đặt trên vế,
với nụ cười từ bi, nhắc nhở chúng ta nỗ lực phát triển tình thương và an định
nội tâm. Lễ lạy tượng Phật là để tỏ lòng biết ơn về các lời dạy của Ngài.
Hỏi: Tại sao nhiều quốc gia Phật Giáo lại
nghèo như vậy?
Đáp: Không hẳn đúng như vậy. Nhật Bản là
một quốc gia có truyền thống Phật Giáo sâu đậm và ngày nay cũng là một quốc gia
có kinh tế giàu mạnh. Thái Lan, với Phật giáo là quốc giáo, cũng có một nền
kinh tế tương đối vững mạnh và phát triển. Tuy nhiên, chúng ta cần biết rằng một
trong các điều dạy của Phật Giáo là tài sản của cải không bảo đảm được hạnh
phúc, và tài sản của cải cũng không bao giờ thường còn. Dân chúng trong bất kỳ
quốc gia nào cũng chịu đau khổ, cho dù họ giàu sang hay nghèo nàn. Chỉ những
người nào thông hiểu các lời dạy trong Phật Giáo thì mới có thể tìm được hạnh
phúc thật sự.
Hỏi: Có phải có nhiều tông phái Phật Giáo
không?
Đáp: Có nhiều tông phái trong Phật Giáo là
vì có những khác biệt về văn hóa và truyền thống lịch sử của mỗi quốc gia. Tuy
nhiên, căn bản của Phật Giáo vẫn không thay đổi, đó là Pháp hay Chân lý.
Hỏi: Có phải các tôn giáo khác đều sai lầm?
Đáp: Phật Giáo là một hệ thống tín ngưỡng
có tính bao dung đối với các tín ngưỡng hay tôn giáo khác. Phật Giáo chấp nhận
các lời giảng đạo đức của các tôn giáo khác, nhưng Phật Giáo còn tiến xa hơn,
bằng cách cung ứng một mục tiêu dài hạn trong sự hiện hữu của chúng ta, qua trí
tuệ và sự hiểu biết thật sự. Phật Giáo chân chính thì rất bao dung, và không
quan tâm chi đến các nhãn hiệu như là "tín hữu Ky-tô giáo", "tín
hữu Hồi giáo", "tín hữu Ấn-độ giáo", hay "Phật tử". Vì
vậy, trong lịch sử, không bao giờ có các cuộc thánh chiến mang danh Phật Giáo.
Cũng vì thế mà những người Phật tử không đi truyền giảng hay cải đạo người
khác; họ chỉ giảng giải nếu được ai hỏi đến.
Hỏi: Phật Giáo có tính khoa học không?
Đáp: Khoa học là tri thức được kết hợp
thành hệ thống, qua các dữ kiện được quan sát và thực nghiệm và đề ra các định
luật tổng quát của thiên nhiên. Cốt lõi của Phật Giáo phù hợp với định nghĩa
đó, bởi vì Tứ Diệu Đế hay Bốn Sự Thật Thâm Diệu, có thể được thử nghiệm và minh
chứng bởi bất kỳ người nào, và ngay chính Đức Phật cũng đã từng nói với các đệ
tử rằng họ phải thực chứng các lời dạy của Ngài, mà không nên chỉ tin suông.
Phật Giáo dựa nhiều trên trí tuệ, hơn là lòng tin.
Hỏi: Đức Phật đã dạy những gì?
Đáp: Đức Phật đã giảng dạy rất nhiều đề
tài, nhưng các điều căn bản trong Phật Giáo có thể tóm tắt trong Tứ Diệu Đế và
Bát Chánh Đạo.
Hỏi: Diệu đế thứ nhất là gì?
Đáp: Khổ Đế, chân lý thâm diệu đầu tiên,
nói rằng đời sống là đau khổ, nghĩa là phải chịu đau đớn thể xác, già nua, bệnh
hoạn, rồi chết. Ta cũng phải chịu đau khổ về mặt tâm lý như cô đơn, phiền giận,
bực bội, sợ hãi, bối rối, thất vọng, sân hận. Đây là một sự kiện hiển nhiên,
không thể chối cãi. Đây là thực tế khách quan, không phải bi quan; vì bi quan
là mong đợi những điều gì trở nên tệ hại. Mặt khác, Phật Giáo giải thích cách
thức giải quyết các đau khổ đó và cách thức để có hạnh phúc thật sự.
Hỏi: Diệu đế thứ nhì là gì?
Đáp: Tập Đế, chân lý thâm diệu thứ nhì, dạy
rằng tất cả mọi đau khổ đều do ái dục và tham thủ. Ta sẽ bị phiền khổ nếu ta
mong đợi người khác phải tuân theo ý muốn của mình, phải làm giống như mình,
nếu ta không được những gì mình muốn, v.v. Ngay cả khi ta muốn và được, điều
này cũng không bảo đảm có hạnh phúc. Tâm khát khao ham muốn cướp đoạt của ta
niềm vui được thỏa lòng và hạnh phúc. Thay vì kiên trì chiến đấu để thành đạt
điều mong muốn, hãy cố gắng sửa đổi chính cái lòng ước muốn của mình.
Hỏi: Diệu đế thứ ba là gì?
Đáp: Diệt Đế, chân lý thâm diệu thứ ba, là
có thể chấm dứt đau khổ và đạt được trạng thái thỏa lòng và hạnh phúc. Khi ta
dứt bỏ ái dục, vốn là vô ích, và tập sống từng ngày, chúng ta bắt đầu sống an
vui và tự do. Chúng ta sẽ có nhiều thì giờ và năng lực để giúp đỡ người khác.
Trạng thái ấy được gọi là Niết Bàn.
Hỏi: Diệu đế thứ tư là gì?
Đáp: Đạo Đế, chân lý thâm diệu thứ tư, là
con đường đưa đến chấm dứt đau khổ. Con đường này gọi là Bát Chánh Ðạo.
Hỏi: Bát Chánh Đạo là gì?
Đáp: Đó là con đường gồm 8 yếu tố chân
chánh: Chánh Kiến, Chánh Tư Duy, Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp, Chánh Mạng, Chánh
Tinh Tấn, Chánh Niệm, và Chánh Định. Đây là con đường của đạo đức và tỉnh thức
-- qua lời nói, ý nghĩ và hành động, và phát triển trí tuệ bằng sự nhận thức rõ
ràng về Tứ Diệu Đế và bằng sự tăng trưởng lòng từ bi.
Hỏi: Ngũ giới là gì?
Đáp: Đây là năm điều giới luật đạo đức của
Phật Giáo. Đó là: không sát hại, không lấy của không cho, không tà dâm, không
nói dối, và không dùng các chất say làm lu mờ trí óc.
Hỏi: Nghiệp là gì?
Đáp: Nghiệp hay "nghiệp-quả" là
một định luật cho biết rằng mỗi một nguyên nhân đều tạo ra một hậu quả, có
nghĩa là các hành động của ta đều có những hậu quả. Định luật đơn giản này đã
giải thích nhiều vấn đề: sự bất công trên thế gian, tại sao có người sinh ra
lại có phế tật, có người lại có nhiều tài năng, có người có đời sống rất ngắn
ngủi. Nghiệp cho thấy tầm quan trọng về việc tất cả chúng ta phải chịu trách
nhiệm về các hành động của chính mình, trong quá khứ và hiện tại. Làm thế nào
để thử nghiệm tác động nghiệp quả của các hành động của ta? Câu trả lời được
tóm tắt bằng cách hãy nhìn xem 3 điểm chính: (1) ý định đằng sau của mỗi hành
động, (2) hậu quả của hành động đó vào chính mình, và (3) hậu quả của hành động
đó vào những người khác.
Hỏi: Trí tuệ là gì?
Đáp: Trong Phật Giáo, Trí tuệ phải được
phát triển cùng với Từ bi. Trong một cực đoan, bạn có thể là một người tốt bụng
nhưng khờ dại, và trong một cực đoan khác, bạn có thể có nhiều kiến thức nhưng
lại không có tình cảm. Phật Giáo dạy ta nên giữ thật sự cân bằng và trọn vẹn cả
hai, phải trau giồi cả trí tuệ lẫn và từ bi. Trí tuệ cao nhất là thấy rõ ràng
rằng trên thực tế, mọi hiện tượng đều không hoàn toàn, không thường còn, và
không có một thực thể cố định. Trí tuệ thật sự không phải chỉ vì tin vào những
gì được dạy, mà phải chứng nghiệm và thông hiểu chân lý và thực tế. Trí tuệ đòi
hỏi phải có một tâm ý rộng mở, khách quan, không cố chấp. Con đường của Phật
Giáo đòi hỏi phải can đảm, nhẫn nhục, mềm dẻo và thông minh.
Hỏi: Từ bi là gì?
Đáp: Từ bi bao gồm các phẩm hạnh của lòng
san sẻ, sẵn sàng an ủi người khác, thiện cảm, chăm lo và ưu tư. Trong Phật
Giáo, ta chỉ thật sự cảm thông người khác khi nào ta thật sự cảm thông chính
mình, qua trí tuệ.
Hỏi: Tôi phải làm thế nào để trở thành một
Phật tử?
Đáp: Bất cứ ai cũng có thể tìm hiểu và thực
nghiệm các lời dạy của Đức Phật. Ngài dạy rằng lời giải đáp cho mọi vấn đề của
chúng ta là ở bên trong chúng ta, không phải ở bên ngoài. Ngài nói với các đệ
tử không được tin ngay vào lời dạy của Ngài, mà họ phải tự thử nghiệm các lời
dạy đó. Như thế, mỗi người tự có quyết định và tự chịu trách nhiệm về các hành
động và sự hiểu biết của mình. Điều này cho thấy Phật Giáo không phải là một
tập hợp cố định các tín điều cần phải được chấp nhận trọn vẹn. Đây là những lời
dạy để mỗi người tự tìm hiểu, học tập và áp dụng theo tình huống riêng của
mình.
Perth, Tây Úc, tháng 8-2004
Bình Anson lược dịch
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi ngày 23/03/2016
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét