HomeNguyễn Đình Nguộc cảm nhận bài thơ cổng tre của Nguyễn Khôi (Hà Nội)
Thứ Bảy, 6 tháng 6, 2015
Làng quê Việt Nam mỗi gia đình thường có hàng rào hoặc bờ tường bao quanh khu đất ở bao gồm nhà, bếp, sân, vườn… Từ ngõ vào nhà thường qua cổng. Tùy theo từng miền, cổng có thể xây bằng đá ong, gạch đỏ hoặc làm bằng gỗ, tre…
Tác
giả Nguyễn Đình Nguộc
Địa
chỉ: 253 Ngõ
118 Trương Định Hà Nội
ĐT:
04 3864 3729
Email: khoidinhbang@gmail.com
_____
CẢM NHẬN BÀI THƠ “CỔNG TRE”
Kính tặng Nhà thơ Nguyễn Khôi
Làng
quê Việt Nam mỗi gia đình thường có hàng rào hoặc bờ tường bao quanh khu đất ở
bao gồm nhà, bếp, sân, vườn… Từ ngõ vào nhà thường qua cổng. Tùy theo từng
miền, cổng có thể xây bằng đá ong, gạch đỏ hoặc làm bằng gỗ, tre… Cổng
không chỉ thể hiện nét đep văn hóa, tập quán vùng, miền mà còn thể hiện khả năng
kinh tế và sở thích của gia chủ. Ở miền trung du Bắc Bộ, người dân thường dùng
tre, vật liệu sẵn có tại địa phương để làm cổng. Qua cổng tre là về nhà- nơi
bình yên lưu giữ đầy ắp những kỷ niệm một thời tuổi trẻ của mỗi người. Bài thơ
“Cổng Tre” của nhà thơ Nguyễn Khôi là một bài thơ hay, chắc được viết
trong tâm trạng đó.
Bài
thơ mười sáu câu lục bát, đầy hình ảnh thân thương đưa ta về miền quê trung du
Phú Thọ: “Lâu ngày, về với Cổng Tre/
Thân thương Người đứng bên hè chờ ta/ Bóng Cau rực ánh chiều tà/ Cái mùi khói
bếp tỏa ra nồng nàn”. Những người con lớn lên từ quê hương ra đi lập
nghiệp trên mọi miền Đất Nước lâu lâu mới có dịp về quê, “về với Cổng Tre” , với ngôi nhà thân yêu và những người ruột
thịt của mình. “Cổng tre” vẫn
đứng đó như người thân đang chờ đợi ta về. Tác giả thật giàu cảm xúc khi liên
tưởng “Cổng Tre” như người Mẹ
thân thương đang “đứng bên hè chờ ta”,
đứa con đi xa đã trở về nhà. Vẫn ngôi nhà xưa, vẫn cây cau ấy sao chiều nay
bỗng đẹp rực rỡ lạ thường? Và, “cái
mùi khói bếp tỏa ra” chiều nay sao nồng nàn đến vậy? Phải chăng vì
niềm vui của người con xa quê “lâu
ngày” mới trở về nên đã cảm nhận được tình Người trong mỗi vật quanh
nhà mà thường ngày chưa hẳn nhận ra? Tôi bỗng nhớ câu thơ của nhà thơ Chế Lan
Viên: “Khi ta ở chỉ là nơi đất ở/ Khi đi xa đất bỗng hóa tâm hồn.” Bởi
thế, mỗi khi có dịp “Người yêu quê” lại trở về thăm nhà để được sống lại những
kỷ niệm êm đềm của một thời tươi trẻ.
“Lại về tựa gốc Ngọc Lan/ Soi vào chum nước
thấy ngàn mây trôi/ Kìa ai nón trắng bên trời/ Đi ngang đồi Cọ để rồi biệt
tăm/ Lại về ra giếng rửa chân/ Ngồi lên cái bệ đá Ong mơ màng”. Tác giả
dùng điệp từ “Lại về” để nhớ
rằng về thăm quê không chỉ một lần. Mỗi lần về quê lại tăng thêm những kỷ niệm
ngọt ngào. Khi “đi ngang đồi Cọ” lại
tơ tưởng đến người “nón trắng” ngày
xưa ấy, nay như “bóng chim, tăm cá”… để lòng ai thêm xao xuyến, bồi hồi. Mỗi
lần về quê, được sống giữa những người thân, cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp,
bình yên sẽ giúp ta nạp thêm năng lượng mới, tiếp thêm sức mạnh vươn lên phía
trước. Những kỷ niệm hồn nhiên của một thời thơ trẻ được sống lại, giản dị
tưởng như rất đỗi bình thường như: ”tựa
gốc Ngọc Lan”, “soi vào chum nước”, “ra giếng rửa chân”, “ngồi lên cái bệ đá
Ong” … đã cho ta hạnh phúc được là chính mình của những ngày xưa ấy. Trong
bộn bề công việc mưu sinh, dưới áp lực của bao công việc, về quê giúp ta tạm
thời quên đi tất cả, được sống những phút giây bình yên giữa thiên nhiên. Thật
quý giá và hạnh phúc biết bao! Với những người xa quê, hình ảnh lũy tre làng
thân thuộc luôn đi vào nỗi nhớ khôn nguôi.
“Kể từ xa lũy tre làng/ Thực/ mơ… thấm thoát
mười năm não nề/ Chen chân Phố thị… thèm về/ Thênh thang ngõ rộng, chân đê… bồi
hồi”. Mười năm xa quê chưa phải là dài so với một đời người. Được sống
nơi “Phố thị” với những tiện
nghi hiện đại, cơ sở vật chất chắc chắn hơn hẳn ở quê nhà. Nhưng đô thị đông
người, sống “chen chân”, chật
hẹp sao được “thênh thang ngõ rộng, chân
đê…” như ở quê nhà? Biết rằng mọi sự so sánh đều khập khiễng. Những
người sinh sống ở quê nhà thì mơ ước ra thành phố mong được “đổi đời” dẫu biết
rằng sẽ phải làm việc cật lực. Những người đang sống ở “Phố thị” lại “thèm về” sống ở thôn quê thanh bình với nhịp sống chậm rãi,
bình yên, đầy tình nghĩa họ hàng, làng xóm “tắt lửa, tối đèn có nhau”… Vì lẽ
đó, “kể từ xa lũy tre làng” mới
mười năm mà cuộc sống luôn thực thực, mơ mơ… dùng dằng giữa ở phố hay về với
quê nhà.
Hai
câu cuối thật bất ngờ với sự ví von hiếm thấy: “Cổng Tre nào khác cổng Trời/ Đưa ta vào XỨ CON NGƯỜI mát xanh”. Qua “cổng Tre” mà ngỡ như được qua “cổng Trời” bước vào xứ sở của Thần
Tiên? Câu kết của bài thơ cũng là câu trả lời nhưng thật tài tình, hay đến bất
ngờ “Đưa ta vào XỨ CON NGƯỜI mát
xanh”. Ước mơ thật bình dị nhưng cũng rất Nhân Văn!
Hà Nội, mùa Hoa Phượng 2015
Gửi từ
©
Tác giả giữ bản quyền.
.
Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Hà Nội ngày 06.6.2015
Xin
Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi
Trích Đăng Lại.
______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét