Home
» Lý luận phê bình
» Nguyễn Thanh Tuyên: "Dìu em ra khỏi một vùng thầm yêu” (Lời bình bài thơ Thu yêu)
Nguyễn Thanh Tuyên: "Dìu em ra khỏi một vùng thầm yêu” (Lời bình bài thơ Thu yêu)
Thứ Ba, 9 tháng 9, 2014
Thứ
năm - 26/09/2013 22:01
Tôi
chưa hề gặp Diệu Thoa, nhưng nhìn nhận tốc độ và trình tự của "Thu
yêu" tôi thầm nghĩ chị có dáng đi thong thả, uyển chuyển trong cái lối
nhỏ, tận ngõ ngách... của riêng mình. Người phụ nữ như thế thường có "Số
nhàn", chẳng rõ phỏng đoán ấy đúng hay sai? Điều trên đã không cho phép
thưởng thức vội vàng, chính Thi phẩm khuyên tôi chỉ nên bước lững thững qua
cổng mùa thu trong thơ chị. Một mùa thu sao mà mượt mà, khao khát yêu và day
dứt nhớ...đến vậy! ...
Tác
giả Diệu Thoa
Tên
thật: Đặng Diệu Thoa
Nghề
nghiệp: Giáo viên
Hiên
sống và giảng dạy tại TP.Ninh Bình
Email: dangdieuthoa@yahoo.com.vn
_____
“DÌU EM RA KHỎI MỘT VÙNG THẦM YÊU”
Lời bình Nguyễn Thanh Tuyên
THU YÊU
(Thơ Diệu Thoa)
Gió nâng tiếng sáo vang lừng
Tiếng ve chìm nghỉm lưng chừng heo may
Lá vàng xào xạc đâu đây
Hồ thu loãng bóng liễu gầy mảnh mai
Ngỡ ngàng chiếc lá thu phai
Nhởn nhơ đậu lén bờ vai một chiều
Bất ngờ tim dạo khúc yêu
Bầu hương sữa nghẹn dấu điều đắm say
Lối về xao xác me bay
Hồn buông neo giữa tháng ngày ngây thơ
Chạm môi e ấp dại khờ
Chập chờn ở cuối cơn mơ nồng nàn
Thơ tình viết chẳng đẫy trang
Mà ngân ngấn mắt lá vàng có hay?
Thềm xưa lá vẫn rơi đầy
Nào khô thương mến, chất dày nhớ nhung
Ai mang thu đến sánh cùng
Dìu em ra khỏi một vùng Thầm yêu
Diệu Thoa
(Thơ Diệu Thoa)
Gió nâng tiếng sáo vang lừng
Tiếng ve chìm nghỉm lưng chừng heo may
Lá vàng xào xạc đâu đây
Hồ thu loãng bóng liễu gầy mảnh mai
Ngỡ ngàng chiếc lá thu phai
Nhởn nhơ đậu lén bờ vai một chiều
Bất ngờ tim dạo khúc yêu
Bầu hương sữa nghẹn dấu điều đắm say
Lối về xao xác me bay
Hồn buông neo giữa tháng ngày ngây thơ
Chạm môi e ấp dại khờ
Chập chờn ở cuối cơn mơ nồng nàn
Thơ tình viết chẳng đẫy trang
Mà ngân ngấn mắt lá vàng có hay?
Thềm xưa lá vẫn rơi đầy
Nào khô thương mến, chất dày nhớ nhung
Ai mang thu đến sánh cùng
Dìu em ra khỏi một vùng Thầm yêu
Diệu Thoa
Lời bình: Nguyễn Thanh Tuyên
Tôi chưa hề gặp Diệu Thoa,
nhưng nhìn nhận tốc độ và trình tự của "Thu yêu" tôi thầm nghĩ chị có
dáng đi thong thả, uyển chuyển trong cái lối nhỏ, tận ngõ ngách... của riêng
mình. Người phụ nữ như thế thường có "Số nhàn", chẳng rõ phỏng
đoán ấy đúng hay sai?
Điều trên đã không
cho phép thưởng thức vội vàng, chính Thi phẩm khuyên tôi chỉ nên bước lững
thững qua cổng mùa thu trong thơ chị. Một mùa thu sao mà mượt mà, khao khát yêu
và day dứt nhớ...đến vậy!
Chạm vào hai giác
quan của tôi sớm nhất đó là "tiếng sáo vang lừng/ xào xạc lá vàng
bay" và "Hồ thu loãng bóng liễu gày mảnh mai". Đặc tả về mùa thu
nếu chỉ kể tả, tôi nghĩ với một cô giáo dạy văn đâu có khó khăn. Nhưng tinh ý
sẽ thấy "vang lừng" âm thanh có cường độ cao, trên tận tầng không
được xuất hiện trước, còn "xào xạc" nghe thấy sau. Hay hồ thu
lăn tăn gợn sóng đã làm hình ảnh trên mặt nước không còn ke nét nữa:
"loãng bóng liễu gầy.." cho thấy chị thấu thị kĩ lưỡng và không hề dễ
dãi khi sắp đặt từng con chữ sao cho đúng vị trí thích hợp của nó. Ở khổ đầu ta
còn gặp tiếng ve, nhưng chỉ tồn tại trong tâm tưởng. Bởi nó đã "chìm
nghỉm", lắng sâu rồi khi mùa đã trở heo may. Song, đây mới là động tác kéo
"phông màn sân khấu kèm khúc nhạc dạo đầu" trước khi bước sang chương
hồi chính của "Thu yêu".
Và không để tôi phải đợi
chờ, tấm màn nhung màu mận chín đã từ từ hé mở:
"Ngỡ ngàng chiếc lá thu phai
Nhởn nhơ đậu lén bờ vai một chiều"
Không gian hiện rõ ở
khổ 1, còn đây là thời gian. Theo tôi cũng chưa dừng ở đó. Bởi dại gì mà nữ sĩ
này đã dùng "lá vàng" còn lặp lại "lá thu phai" làm
gì? Thật vậy, "Nhởn nhơ đậu lén" chứng minh cho thiển nghĩ của tôi có
lí. "Nhởn nhơ" nghiêng vẻ trêu ngươi. Còn "đậu lén bờ vai",
có lẽ người phụ nữ mới phát hiện ra sự có mặt của nó sau này qua trạng từ
"lén" mà thôi. Phải chăng chiếc lá thu phai làm ẩn dụ cho sợi tóc đã
chuyển màu?? Nếu đúng vậy, Diệu Thoa đã hoá thân vào một phụ nữ tuổi ngả sang
thu để nuối tiếc một thời bắt đầu của nồng nàn hoa lửa …?
Sự chuyển màu của xê
dịch thời gian ấy tác động trực tiếp làm cho con tim vốn xốn xang dạo khúc
tình, rồi kích thích dữ dội vào cảm xúc:
"Bầu hương sữa nghẹn dấu điều đắm
say"
Sao ngữ cảnh mùa thu
mà tác giả không bận tâm tới hương hoa sữa nhỉ? Cũng sực nức nồng nàn loang tỏa
một vùng chứ? Mà chị lại dùng "bầu"? Ngẫm ngợi về động từ
"nghẹn" tiếp đó tôi mới vỡ ra. Thế đấy! Chỉ ở tác giả nữ mói viết
được như thế, mà người ta vẫn thường khen là thơ "giàu nữ tính" là
vậy. Ai chẳng hiểu "rỗng, lép" thì khó mà gây nghẹn. Mà chỉ có thể
nghẹn khi đã "căng đầy"... Tới đây từ "bầu" dường như đã có
đáp án thoả đáng...
Chẳng phải chiết tự Y học,
song luôn có một số nguyên nhân dẫn tới "bầu hương sữa nghẹn" mà bạn
đọc nữ … dễ cảm nhận hơn. Nhưng ở đây chắc chắn xuất phát nguyên nhân "cảm
xúc" giúp Diệu
Thoa liên tưởng sáng tạo được một câu thơ thật thần tình, đáng ghi vào bộ nhớ! Tôi vẫn ngất ngây, chậm rãi bước, có lúc choáng ngợp của tình thu trót chợp mắt quên lãng một vài chi tiết trong thơ. Sực tỉnh thì bắt gặp:
Thoa liên tưởng sáng tạo được một câu thơ thật thần tình, đáng ghi vào bộ nhớ! Tôi vẫn ngất ngây, chậm rãi bước, có lúc choáng ngợp của tình thu trót chợp mắt quên lãng một vài chi tiết trong thơ. Sực tỉnh thì bắt gặp:
“Chạm môi e ấp dại khờ
Chập chờn ở cuối cơn mơ nồng nàn".
Thật là trong trẻo! Chưa
dày dạn mới e ấp. Chính kỉ niệm thuở ban đầu thiêng liêng ấy thường hay lặp lại
trong mơ. Bài thơ đến đây vẫn tuân thủ nếp tuần tự trong sự dàn dựng của chị.
Và chính chị cũng âng ấng lệ qua khoé mắt đấy thôi… Tác giả có cảm động thật sự
thì người đọc mới xúc động, quả không sai:
"Thơ tình viết chẳng đẫy trang
Mà ngân ngấn mắt lá vàng có hay".
Qua cổng “Thu yêu“ lâu
rồi, giờ đã chạm tới "thềm" kỉ niệm xưa, độc giả đột ngột gặp:
"Thềm xưa lá vẫn rơi đầy
Nào khô thương mến, chất dày nhớ nhung".
Nhịp 4/4 trong câu 8 thật
đăng đối. Những lớp lá "thời gian" chất đầy lên thềm cũ chỉ làm dày
thêm nỗi nhớ nhung, và sự thương mến xưa vẫn tươi thắm nguyên xanh. Đọc đến đây
người bình chẳng dám khen tác giả nữa. Sợ lạm chữ thừa lời!
Tôi đang lo lo, tiếc tiếc
khi tấm màn nhung sắp sửa khép lại, thì:
"Ai mang thu đến sánh cùng
Dìu
em ra khỏi một vùng Thầm yêu."
“Thầm yêu”. Viết hoa? Ai
từng yêu lucbat.com không hề lạ, đó chính là một tác phẩm từng gây dư luận của
Diệu Thoa cách đây không lâu. Nhưng qua 2 từ "sánh" và
"Dìu" tôi bất chợt liên tưởng ngồ ngộ, không có biết có trúng ý tác
giả Diệu Thoa không? Đó là sau sánh lễ sẽ tiến đến hôn lễ… Xin bạn đọc cùng tôi
dừng lại chốc lát nghĩ về một bữa tiệc Vu qui. Ta sẽ tận mắt chứng kiến vòng
tay của chú rể đặt vào vòng 2 của làn cong cơ thể đang trưng diện một bộ trang
phục trắng muốt, nuột nà sang trọng của cô dâu, thì mới thích thú hết cái
động từ "Dìu" đứng đầu câu bát cuối bài. Phải chăng chỉ kết cục tốt
đẹp như thế mới đưa ra khỏi vùng Thầm yêu? Đó là một vùng công khai rộng lớn
từng tháng ngày khao khát đợi chờ của Hạnh phúc lứa đôi.
Tiếc nuối và ao ước... xem
ra chỉ đủ độ se se và rất khiết thuần ấy… luôn gặp trong thơ trữ tình của Cô
giáo Nhà thơ Diệu Thoa. Tôi có đọc Tơ lòng, Thầm yêu, Giã từ, và cả Giật mình
... của chị, nhưng tôi thật thú vị "Thu yêu". Phải khẳng định chị đã
có bước tiến vững vàng trong thơ lục bát trong một thời gian chẳng mấy dài kể
từ khi xuất hiện trên thi đàn.
Hải Phòng, 23h30' 19/7/2010
©
Tác giả giữ bản quyền.
Cập
nhật theo nguyên bản của tác giả gửi từ Hải Phòng ngày 26/09/2013
Xin
Vui Lòng Ghi Rõ Nguồn VanDanViet Khi
Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét